Volgens het televisieprogramma Radar selecteren scholen voor voortgezet onderwijs vanwege de hogere exameneisen steeds strenger. Scholen nemen bij het aannemen van nieuwe leerlingen liever geen enkel risico. Wanneer de basisschool bijvoorbeeld HAVO adviseert, maar de Cito Eindtoets valt lager uit, dan wordt het volgens Radar vaak geen HAVO. Maar om een kind op het juiste niveau te plaatsen is een Cito Eindtoets helemaal niet nodig. Schaf maar af wat mij betreft.
Het belang van een goede plaatsing op het voortgezet onderwijs is moeilijk te overschatten. Een kind dat niet wordt uitgedaagd gaat vaak onderpresteren en een kind dat constant op zijn tenen loopt, wordt vaak diep ongelukkig. ‘Repareren’ door een kind op of af te laten stromen gaat vrijwel nooit zonder problemen. Dat er landelijk blijkbaar vaak niet verder wordt gekeken dan de uitslag van een toets die feitelijk niet meer is dan een momentopname is ronduit schokkend.
Om het niveau van een leerling te bepalen is die Eindtoets niet nodig. Basisscholen meten de vorderingen van hun leerlingen van groep 1 tot en met groep 8. En ze houden de gegevens keurig bij in een leerlingvolgsysteem. Als het goed is worden ouders actief betrokken bij de prestaties en het wel en wee van hun kind. Een schooladvies zou voor ouders dus nooit als een verrassing moeten kunnen komen. Het advies komt in goede samenwerking tot stand en op basis van bij alle partijen bekende gegevens. De tijd dat de leerkracht van groep acht zijn schooladvies afstemde op de behaalde cito-score, verder nergens naar keek, en ouders van zijn advies ‘op de hoogte stelde’ ligt hopelijk ver achter ons.
Toch wijken scholen voor voortgezet onderwijs in Nederland blijkbaar vaak af van het advies van de basisschool. Daar kunnen goede redenen voor zijn. Sommige basisscholen zouden onder druk van ouders wellicht te hoog kunnen adviseren. Maar de Cito Eindtoets gebruiken als middel om alleen de beste leerlingen op je school te krijgen is geen goede reden. En kinderen zo laag mogelijk plaatsen om het risico op slechte schoolresultaten te minimaliseren ook niet.
In een ideale wereld worden kinderen geplaatst op basis van deugdelijke gegevens en in nauwe samenspraak tussen het voortgezet onderwijs, de basisschool en eventueel de ouders. Zo’n zorgvuldige plaatsing doet recht aan kinderen en maakt de kans op een succesvolle schoolloopbaan groter. Een goed gesprek tussen alle partijen dus. Goed overleg op basis van aanwezige kennis, professionaliteit en objectieve gegevens. Een warme overdracht dus. En geen vluchtige blik op de uitslag van een test. Van mij mag de Cito Eindtoets worden afgeschaft.
René Peters 
Karel Roelofs
9 januari 2013
Ik ben het daar mee eens, dat de cito afgeschaft kan worden.
Men moet naar het kind kijken, wat heeft het gepresteerd in de afgelopen jaren op de basisschool.
Cito is meestal een moment opnamen.
De scholen zijn vaak meer met zich zelf bezig dan met het kind.
Karin School-van Leur
10 januari 2013
Helemaal mee eens! Zo’n cito geeft meestal alleen maar stress. Door het leerlingvolgsysteem weet je zelf als ouder en leerkracht wel wat het kind aan kan en wat niet. Ook moet je heel goed kijken naar wat je kind wil, bij de keuze van een school, Het is tenslotte zijn of haar toekomst waar het om gaat.. Wanneer een kind bij een bepaalde school wat harder moet werken, moet de wil om dit te doen wel bij het kind aanwezig zijn. Natuurlijk blijft het moeilijk, wanneer lopen ze te veel op de tenen en wanneer niet. En daarbij komt ook de Pubertijd, dat pakt ook bij elk kind weer anders uit. En helaas kan -ik in ieder geval niet- in een glazen bol kijken!
dick
23 januari 2013
Kunnen we alle examans niet afschaffen? Dat scheelt een hoop stress en de school houdt toch keurig bij wat de leerlingen kunnen?
renepetersoss
23 januari 2013
@dick. Mooie debattruc maar volkomen onzin natuurlijk. Rek een stelling uit tot in het oneindige en alles lijkt onzin. Op inhoud. Het voortgezet onderwijs houdt helemaal niet keurig, meetbaar en methode-onafhankelijk het niveau van leerlingen bij. Het primair onderwijs doet dat wel. De kern van mijn betoog is dat een momentopname niet zaligmakend is. Zeker wanneer er andere en meer betrouwbare gegevens beschikbaar zijn.
marnixklassieketalen
5 oktober 2014
Uit onderzoek is gebleken dat kinderen uit lagere sociale milieus te maken hebben met onderadvisering. Zolang dat niet uit de wereld is, beschermt een objectieve meting hen, en kan zo’n vermaledijde ‘momentopname’ ervoor zorgen dat zij dezelfde kansen krijgen als de rest. Voorlopig vooral niet afschaffen dus, die centrale eindtoets, of het er nu een van het CITO is of van een andere club.